Bakan Çavuşoğlu: Rosatom ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nı bir araya getirmeyi biz başardık
DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Zaporijya Nükleer Santrali’nin bölgesel ve hatta küresel bir felakete dönüşmemesi için Rosatom ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nı bir araya getirmeyi biz başardık. Savaşın diplomasiyle çözümü için de çabalarımız devam ediyor” dedi.
Bakan Çavuşoğlu, Ankara’daki Bilkent Üniversitesi’nde ‘Girişimci ve İnsani Türk Dış Politikası’ bahisli konferansa katıldı. Çavuşoğlu, cumhuriyetin ikinci yüzyılını tüm dünyada ‘Türkiye Yüzyılı’ yapma amacında olduklarını belirterek, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ ilkesi doğrultusunda, cumhuriyetin ikinci yüzyılını ‘barışın yüzyılı’ yapmaya çalışıyoruz. Bildiğiniz gibi, Türk dış politikasını tanımlamak için kullandığımız ana kavram girişimci ve insani diplomasi. Etrafımız krizlerle çevrili. Dünyadaki çatışmaların yüzde 60’ı yakın etrafımızda. Savaşlardan tahlili dondurulmuş ihtilaflara, etraftan iktisada, terörden sistemsiz göçe, güç ve besin krizine tüm global şoklar birbirini besleyip büyütüyor. Bu sınamalar ve fırsatlar karşısında teşebbüsçü olmak, yani ön almak, her yerde bayrak göstermek, meseleleri büyümeden çözmek bir mecburilik. Bu sayede global bir aktör olarak global problemlere da tahlil getiren bir dış siyaset izliyoruz. Dış siyasetimizin öbür sütununda ise kökünü medeniyetimizden alan kıymetler var. Bu da diplomasimizin insani boyutu. Bu iki sütun birbirini destekliyor. Dış siyasetimizin başarısı için bu iki ayakta da başarılı olmamız gerekiyor. Dengelerin çok süratli değiştiği bu dünyada ulusal çıkarlarımızı korumak için teşebbüsçü ve insani bir dış siyaset izlememiz şart” diye konuştu.
‘BATI EKONOMİK ÜSTÜNLÜĞÜNÜ YİTİRİYOR’Bakan Çavuşoğlu, zamanın hızlandığına vurgu yaparak, “Baş döndüren gelişmeler yaşıyoruz. Adeta geleceğin bir provasını yapıyoruz; paranın icadından bu yana birinci sefer sanal paralar, sanatın icadından bu yana birinci defa NFT’ler işin doğasını değiştirdi. Sosyalleşmenin büyük bölümü bugün sanal ortamda. Uzay çalışmaları gibi eskiden tamamen devletlerin kontrolündeki alanlarda bugün özel sektör faal. İlk uydu yörüngeye Birleşmiş Milletler’in (BM) kuruluşundan 12 yıl sonra gönderildi. Bugün 5 bine yakın uydu var. Bu değişikliklerin tesirini öngörmek sıkıntı. Biz de internetin, cep telefonunun kişisel ve toplumsal hayatımızdaki tesirini öngöremezdik. Bu esaslı değişim, dünya istikrarlarına ve münasebetiyle diplomasiye de yansıyor. Yeni bir paradigma değişiminin eşiğindeyiz. Batı, ekonomik üstünlüğünü yitiriyor. Lakin daha değerlisi, hegemon gücünü yitiriyor. Zira düşünsel üstünlüğünü kaybediyor. Düşünsel üstünlükten kastım, nasıl düşünüleceğini, söylemi belirleyen, yani kuralları koyan bir üstünlük. Bugün Batı merkezli okuma, yerini alternatiflere bırakıyor. Önümüzdeki yıl dünyanın en kalabalık ülkesi, bir öbür Asyalı güç Hindistan olacak. Bir çalışmaya nazaran, dünyanın ekonomik yük merkezi her yıl 140 kilometre süratle doğuya kayıyor” ifadelerini kullandı.’İKİ LİDER İLE DÜZENLİ KONUŞABİLEN TEK NATO LİDERİ’Yeni bir sistemik değişimin başında olduklarını vurgulayan Bakan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Bu değişime ayak uydurmak, onu yönlendirmek değerli. Faal ve güçlü olmazsak akıntıya kapılma riski var. Bu nedenle dış siyasetimiz aktif, insani, çok taraflı, çok aktörlü, esnek, gerçekçi lakin bedellere dayalı. Örneğin, orta buluculuk konusunda marka haline gelmemiz bu anlayışımızın sonucu. Rusya-Ukrayna savaşında gayretlerimizi tüm dünya görüyor; İstanbul Tahıl Mutabakatı, global besin krizini önledi. İki taraf ortasında esir değişimi, Sayın Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü önder diplomasisi sayesinde mümkün olabildi. Zaporijya Nükleer Santrali’nin bölgesel ve hatta küresel bir felakete dönüşmemesi için Rosatom ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nı bir ortaya getirmeyi biz başardık. Savaşın diplomasiyle tahlili için de eforlarımız devam ediyor. Tarafları evvel Antalya’da sonra İstanbul’da bir ortaya getirdik. Cumhurbaşkanımız iki önderle de nizamlı konuşabilen tek NATO başkanı. Öteki taraftan, krizlerin ortaya çıkardığı fırsatları da kıymetlendiriyoruz. Çin’den ülkemize uzanan Orta Koridor’u yeni İpek Yolu’na dönüştürmek için önemli adımlar atıyoruz. Türkiye-Azerbaycan-Kazakistan 3’lü Dışişleri ve Ulaştırma Bakanları düzeneğini oluşturduk. Yarın Aktau’da 2’nci toplantıyı yapacağız. Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan olarak benzeri bir düzenek oluşturduk. Türk Dünyası’nın güçlendirilmesi için Türk Devletleri Teşkilatı’nda tarihi bir dönüşümü sağladık. 11 Kasım’da KKTC’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olması bir başka tarihi adım oldu. Bunları yaparken, hem dış politikamızın geleneksel eksenini güçlendiriyoruz, hem de açılım politikalarımızı derinleştiriyoruz. Batı’da, Doğu’da, Kuzey’de, Güney’de faal olmalıyız. Zira bizim her coğrafyayla bağlantı kurabilme kabiliyetimiz var. Bundan istifade etmeliyiz.”
